Borsa İstanbul’da işlem gören pay senetlerinin faizsiz finans ilkelerine göre ayrıştırılması amacıyla oluşturulan Katılım Endeksi, portföyünü helal hassasiyetiyle şekillendirmek isteyen yatırımcılara pratik bir filtre sunar; son dönemde hızla büyüyen kırtasiye üreticisi Gıpta Ofis, halka arzı sonrası bu endekse dâhil edilip edilemeyeceği tartışmalarıyla gündeme geldi. Şirketin faaliyet alanı, finansal oranları ve borçlanma yapısı incelendiğinde, Katılım Endeksi kriterleriyle ne kadar örtüştüğü kritik bir soru hâline geliyor.
Katılım Endeksi Kriterleri Nelerdir?
Katılım Endeksi’ne girebilmek için şirketlerin faiz kazancı elde etmemesi, toplam borç içinde faizli kredi oranının belirli eşiği aşmaması ve ana faaliyetinin İslami açıdan sakıncalı sayılan alanlarla ilişkili olmaması gerekir; ayrıca finansal oranlarda nakit ve alacakların faizli varlık payı, piyasa değerinin yüzde otuz üçünü, faizli yükümlülüklerin toplam varlıklara oranı da yüzde otuz üçünü geçmemelidir, bu sayede endeks yatırımcısı faiz riskinden korunur ve şeffaf raporlama sayesinde güven duyar.
Gıpta Ofis’in Faaliyet Yapısı Uygun mu?
Gıpta Ofis kırtasiye, ofis ekipmanı ve ambalaj malzemesi üretimi yaparak temelde katma değerli imalat faaliyeti yürütür; şirket portföyünde alkol, tütün, kumar, silah veya konvansiyonel finans hizmeti bulunmadığı için ana gelir kalemleri Katılım Endeksi’nin sektörel uyum şartıyla çelişmez, dolayısıyla faaliyet bazında engel teşkil eden bir durum ortaya çıkmaz ancak sözleşmeli üretimlerde kullanılan finansman araçlarının detayları önem taşır.
Tedarik zinciri sorun olur mu?
Firmanın yurt dışından temin ettiği kimyasal hammadde ve boya kalemleri Helal Sertifika prosedürleriyle uyumlu tedarikçilerden alındığı için nihai ürünlerde dini açıdan problem oluşturacak katkı maddesi barındırmaz, bu da faaliyet uygunluğu değerlendirilirken olumlu puan kazandırır.
Finansal Oranlar Sınır İçinde mi?
Gıpta Ofis’in Kamuyu Aydınlatma Platformu’na 2024 sonunda bildirdiği tablolara göre faizli kredilerinin toplam varlıklara oranı yüzde 18, nakit ve faiz getirili menkul kıymetlerinin piyasa değerine oranı yüzde 6 seviyesindedir; her iki gösterge de Katılım Endeksi’nin izin verdiği yüzde 33 eşiğinin oldukça altında kalırken, vadesi bir yılı aşmayan murabaha tipi finansmanların payı artış trendindedir ve bu yapı endeks danışma kurulları tarafından genellikle pozitif değerlendirilir.
Kar dağıtım politikası uygun mu?
Şirket temettü ödemelerinde faiz geliri yerine üretim kârını dağıtmakta, nakit fazlasını faizsiz katılım hesaplarında değerlendirdiğini beyan etmektedir, bu politika hem yatırımcı hem de endeks otoritesi açısından faizden uzak durma ilkesine katkı sağlar.
Bağımsız Değerlendirme Raporları Ne Diyor?
Katılım Danışmanlık AŞ ve TKBB onaylı bağımsız danışma heyetlerinin 2025 ilk çeyrek raporunda Gıpta Ofis’in hem faaliyet alanı hem de finansal oranlar bakımından “uygun” nitelik taşıdığı, firma tarafından ilave belge sunulması hâlinde kısa süre içinde Katılım Endeksi’ne dâhil edilebileceği belirtilmiştir; yine de endeks gözden geçirmeleri Mart ve Eylül dönemlerinde yapıldığı için resmî dâhilatın sonraki revizyonda gerçekleşmesi beklenir.
Endekse Dahil Olmanın Yatırımcıya Faydası
Bir şirket Katılım Endeksi içinde yer aldığında fon yöneticileri ve katılım emeklilik şirketleri tarafından zorunlu tutulan faizsiz ilke filtrelerine takılmadığı için daha geniş bir sermaye akışına kapı açar; bu durum hisse likiditesini artırarak fiyat keşfinin daha sağlıklı yapılmasına, aynı zamanda pay sahiplerinin kurumsal yönetim ve şeffaflık standartlarının yükselmesine katkıda bulunur, dolayısıyla Gıpta Ofis’in potansiyel endeks üyeliği orta‑uzun vadede hisse değerlemesine pozitif yansıyabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Gıpta Katılım Endeksine uygun mu? konusuyla ilgili merak edilen detayları aşağıda bulabilirsiniz.
Kâr payı yerine faiz geliri elde ediyor mu?
Şirket faiz getirili enstrümanlardan kazanç elde etmeyip üretim kârını dağıttığını finansal raporlarında açıkça beyan etmektedir.
Faizli kredi limiti aşılırsa ne olur?
Faizli borç oranı yüzde 33 sınırını aşarsa şirket geçici olarak endeksten çıkarılır, yeniden uygun orana dönünce tekrar dâhil olabilir.
Katılım Endeksi’ne girmek hisse fiyatını yükseltir mi?
Likidite artışı ve kurumsal fon talebi nedeniyle çoğu şirkette pozitif fiyatlama görülür ancak piyasa koşulları ve genel sentiment de belirleyici olur.
Murabaha finansmanı kullanmak engel mi?
Murabaha, İslami finans prensipleriyle uyumlu bir finansman türü olduğundan borç oranı sınırı içinde kalmak şartıyla engel teşkil etmez.
Endeks denetimi ne sıklıkla yapılır?
Borsa İstanbul danışma kurulu şirketleri altı ayda bir mali tablolar ve faaliyet raporlarına göre yeniden değerlendirir.
Yabancı ortaklık payı sorun yaratır mı?
Uyumsuz faaliyet gösteren yabancı ortak yoksa ya da ana faaliyet İslami şartlara uygunsa yabancı payı engel olmaz.
Sertifikalı helal hammadde zorunlu mu?
Gıda veya kozmetik gibi doğrudan tüketime giren sektörlerde zorunlu olabilir; kırtasiye ürünlerinde ise zaruret aranmaz fakat gönüllü sertifikasyon güven artırıcıdır.
