Modern doğum kontrol yöntemleri arasında yer alan kola takılan gebelik önleyici, son yıllarda kadınlar arasında yaygın olarak tercih edilmektedir. Uzun süreli etkisi, kolay kullanımı ve yüksek koruyuculuğu ile dikkat çeken bu yöntem, özellikle hap kullanımını düzenli yapamayanlar için cazip bir alternatiftir. Hormonal içerikli bu çubuk, cilt altına yerleştirilerek vücuda düzenli şekilde hormon salgılar ve gebeliği önler. Bu yazımızda, kola takılan doğum kontrol yönteminin ne olduğu, nasıl çalıştığı ve kimler için uygun olduğu hakkında kapsamlı bilgiler sunacağız.
Kola Takılan Gebelik Önleyici Nedir?
Kola takılan gebelik önleyici, cilt altına yerleştirilen ve uzun süreli doğum kontrolü sağlayan bir hormon çubuğudur.
Tıbbi adıyla “implant” olarak bilinen bu yöntem, üst kolun iç kısmına yerleştirilen küçük, esnek bir çubuktan oluşur. İçerdiği progestin hormonu sayesinde yumurtlamayı durdurur, rahim ağzındaki mukusu kalınlaştırarak sperm geçişini engeller ve rahim içi ortamı gebelik için elverişsiz hale getirir. Tek bir uygulama ile 3 yıla kadar koruma sağlayabilir. Bu yöntem, doğum kontrol haplarını unutan ya da farklı nedenlerle düzenli kullanamayan kadınlar için oldukça avantajlı bir seçenektir.
Kola Takılan Doğum Kontrol Yönteminin Etki Mekanizması
Bu doğum kontrol yöntemi, hormon salınımı yoluyla vücutta gebeliği önleyen fizyolojik değişiklikler oluşturur.
Çubuk yerleştirildikten sonra vücut progestin hormonunu yavaş yavaş salgılamaya başlar. Bu hormon yumurtlamayı baskılar, dolayısıyla yumurtalıklar yumurta üretmez. Ayrıca rahim ağzındaki mukus kalınlaşarak spermin rahme ulaşmasını zorlaştırır. Aynı zamanda rahim iç tabakasında döllenmiş yumurtanın yerleşmesini engelleyen bir ortam yaratır. Bu etkiler sayesinde implant %99’a yakın koruma sağlar ve kadınların doğurganlığını geçici olarak durdurur.
Uygulama Süreci ve Kullanım Süresi
Çubuğun yerleştirilmesi kısa süren ve minimal invaziv bir işlem olup uzun vadeli kullanım avantajı sunar. Kola takılan çubuk, genellikle bir sağlık uzmanı tarafından lokal anestezi altında, üst kolun iç kısmına deri altına yerleştirilir. Uygulama süresi birkaç dakikadır ve genellikle ağrısızdır. Doğru yerleştirildiğinde kullanıcı tarafından hissedilmez ve günlük yaşantıyı etkilemez. Çubuk 3 yıl boyunca etkilidir, süre sonunda çıkarılması ve gerekiyorsa yenisinin takılması gerekir. İstenildiği zaman çıkarıldığında doğurganlık kısa sürede geri döner.
Yan Etkileri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Her doğum kontrol yönteminde olduğu gibi bu yöntemde de bazı yan etkiler ve dikkat edilmesi gereken durumlar mevcuttur.
Kola takılan çubuk bazı kadınlarda düzensiz adet kanamaları, baş ağrısı, göğüs hassasiyeti, ruh hali değişiklikleri veya ciltte akne gibi yan etkilere yol açabilir. Nadir durumlarda yerleştirilen bölgede enfeksiyon veya çubuğun yer değiştirmesi gibi komplikasyonlar oluşabilir. Bu nedenle uygulama öncesinde mutlaka bir kadın doğum uzmanı ile görüşülmeli ve kişinin genel sağlık durumu değerlendirilmelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kola takılan gebelik önleyici yöntemi hakkında merak edilen pek çok detay bulunmaktadır. Aşağıda en sık sorulan soruları ve açıklayıcı cevaplarını bulabilirsiniz.
Kola takılan gebelik önleyici ne kadar süre etkilidir?
Bu yöntem tek uygulamayla 3 yıl boyunca etkili koruma sağlar. Süre sonunda çubuk çıkarılarak yenisi takılabilir ya da başka bir doğum kontrol yöntemine geçilebilir.
İmplant taktırmak ağrılı mıdır?
Çubuk takılırken lokal anestezi uygulandığı için işlem sırasında ağrı hissedilmez. Sonrasında ise hafif bir hassasiyet dışında genellikle ciddi rahatsızlık yaşanmaz.
Hangi durumlarda implant önerilmez?
Karaciğer hastalıkları, meme kanseri öyküsü veya bilinmeyen vajinal kanamalar gibi durumlarda bu yöntem önerilmez. Uygulama öncesi mutlaka doktor değerlendirmesi yapılmalıdır.
Gebelik şüphesi varsa implant taktırılabilir mi?
Gebelik şüphesi durumunda çubuk takılmadan önce mutlaka test yapılmalı ve gebelik olmadığından emin olunmalıdır. Gebelik halinde uygulanmaz.
İmplant çıkarıldığında doğurganlık ne zaman geri döner?
Çıkarıldıktan sonra doğurganlık genellikle birkaç hafta içinde geri döner, bazı kadınlarda bu süre daha kısa olabilir.
İmplant vücutta hissedilir mi?
Doğru yerleştirildiğinde çubuk cilt altında hafifçe hissedilebilir fakat günlük hareketleri kısıtlamaz ya da rahatsızlık vermez.
Bu yöntem cinsel isteği etkiler mi?
Genel olarak implantın cinsel istek üzerinde doğrudan bir etkisi yoktur ancak bazı kadınlarda hormonal değişikliklere bağlı olarak farklılıklar gözlemlenebilir.
İmplant kullanan herkes aynı yan etkileri yaşar mı?
Hayır, yan etkiler kişiden kişiye farklılık gösterir. Bazı kadınlar hiçbir yan etki yaşamazken bazıları hafif etkiler hissedebilir.
